Tweedeling van de stad: keer de trend
Tweedeling van de stad: keer de trend
Er moet spiegelbeeldig gebouwd worden: koopwoningen in wijken waar nu vooral goedkope woningen staan en bouw sociale huurwoningen in wijken waar nu vooral (duurdere) koopwoningen staan.
Dit opinie-artikel is geschreven door Stijn Verbruggen (raadslid PvdA), Hans van Hooft jr. (fractievoorzitter SP) en Pepijn Oomen (steunfractielid GroenLinks) en verscheen op zaterdag 10 mei 2008 in De Gelderlander.
In 2005 is onderzoek gedaan naar segregatie in Nijmegen. Segregatie is het tegenovergestelde van integratie: wit en zwart (of rijk en arm) wonen en leven gescheiden van elkaar. In de meest extreme variant leidt segregatie tot ghetto’s. De conclusie van het onderzoek was duidelijk: bij ongewijzigd beleid neemt de segregatie in Nijmegen toe. Rijke (en witte) wijken worden rijker (en witter), arme (en ‘zwarte’) wijken worden armer (en zwarter). Het probleem zit ‘m wat ons betreft trouwens niet in de kleur. De sociaal-economische positie van een groot aantal allochtonen blijkt een goede verklaring te bieden voor de samenhang tussen ‘arme wijken’ en ‘zwarte wijken’. Armoede, achterstanden en problemen stapelen zich zo op in bepaalde wijken.
Die ontwikkeling willen we in Nijmegen keren. Daarom neemt het streven naar een ongedeelde stad met gemengde wijken een prominente plek in ons coalitieakkoord in. En gelukkig gebeurt er op dit terrein al het een en ander. De aanpak betreft een mix van fysieke en sociale maatregelen. Wat die sociale maatregelen betreft, willen we doorgaan op de ingeslagen weg: projecten om mensen aan het werk te helpen, extra aandacht voor scholing, gelijke kansen en voorzieningen in de wijk voor jong en oud.
Maar over de fysieke kant, de woningbouw, maken wij ons meer zorgen. Om daadwerkelijk tot gemengde wijken te komen, moet er een schepje bovenop bij zowel de gemeente als de Nijmeegse corporaties. Bijvoorbeeld door ‘spiegelbeeldig bouwen’: bouw koopwoningen (en duurdere huurwoningen) in wijken waar nu vooral goedkope woningen staan en bouw sociale huurwoningen in wijken waar nu vooral (duurdere) koopwoningen staan. Dat eerste lukt altijd wel. Bij herstructureringsprojecten in wijken als Willemskwartier en Hatert komen koopwoningen op de plek waar eerder sociale huurwoningen stonden. Maar andersom is het blijkbaar lastiger. Dure koopwoningen leveren een hogere grondopbrengst op dan sociale huurwoningen. Als er al een stuk grond beschikbaar komt in bijvoorbeeld Nijmegen-Oost of Brakkenstein dan is de grond duur of de grondexploitatie is gekoppeld aan andere projecten. Er moet dan zoveel mogelijk geld verdiend worden aan de grond omdat er elders een zwembad of atletiekbaan mee gefinancierd wordt.
Het is goed dat gekeken wordt hoe dit soort ontwikkelingslocaties ook een bijdrage kunnen leveren aan andere maatschappelijke doelstellingen. Tot nu toe gaat dat echter veel te vaak ten koste van onze doelstelling om de tweedeling in de stad tegen te gaan. Terwijl dat voor ons één van de belangrijkste doelstellingen uit het coalitieakkoord is! De gemeente moet niet alleen streven naar een maximale grondopbrengst, maar een bredere afweging maken. Die oproep is dus ook aan onszelf gericht. Wanneer er bouwlocaties beschikbaar komen in de ‘gewilde wijken’, dan moet het gemeentebestuur alles op alles zetten om daar ook goedkope woningen te realiseren. Dat hoort thuis in de uitgangspunten of de programma’s van eisen die de gemeente opstelt voor dit soort locaties. We moeten er genoegen mee nemen dat dit dan minder geld oplevert en soms zelfs geld kost. Maar dat is het waard. Spiegelbeeldig bouwen is immers het meest effectieve instrument tegen segregatie en de tweedeling tussen arme en rijke wijken.
Maar er is meer nodig. Niet alleen spiegelbeeldig bouwen, maar ook spiegelbeeldig toewijzen. Het is mogelijk om vrijkomende huurwoningen in wijken waar vooral veel koopwoningen staan, toe te wijzen aan mensen met een laag inkomen. Op die manier kun je segregatie tegengaan. Wij willen dat de ruimte die de regionale huisvestingsverordening hier voor biedt zoveel mogelijk wordt gebruikt. De Nijmeegse corporaties liggen echter dwars. Daar balen wij behoorlijk van. Zij beroepen zich op het streven naar maximale keuzevrijheid voor woningzoekenden, maar vergeten voor het gemak dat juist minima en nieuwkomers op dit moment erg weinig keuzevrijheid hebben.
De gemeente en de corporaties hebben elkaar nodig om segregatie tegen te gaan. En zelfs dan moeten alle zeilen bijgezet worden om de tweedeling in de stad tegen te gaan. Wij zijn ons daarvan bewust, en we hopen dat de corporaties ook hun maatschappelijke verantwoordelijkheid willen en durven nemen.
Lees ook andere opiniestukken van de de SP-raadsleden
- Zie ook:
- Wijken
- Wonen
- Multiculturele samenleving