Nijmegen

De afgelopen weken was er veel te doen over de belastingplannen van het nieuwe college. Waarheden en onwaarheden liepen door elkaar heen. In een opiniestuk, gisteren te lezen in de Gelderlander, laat SP-fractievoorzitter Hans van Hooft zien hoe de vork in de steel zit.

Nijmegen schaft komende 3 jaar de afvalstoffenheffing helemaal af. Dat is goed nieuws voor alle woningeigenaren met een woning tot 2 ton WOZ-waarde en zoals bekend is dat ook goed nieuws voor alle huurders. Bijna 80 procent van de Nijmeegse bevolking gaat door deze maatregel minder gemeentelijke belasting betalen.

De discussie rond de afschaffing van de afvalstoffenheffing in Nijmegen neemt bijna mythische vormen aan. Feiten en fictie zijn haast niet meer van elkaar te onderscheiden en de leugen neemt de plaats in van de werkelijkheid. Een inmiddels bijna onuitroeibare mythe is dat mensen met een eigen woning de prijs betalen voor de afschaffing van de afvalstoffenheffing voor huurders. Deze onjuiste voorstelling van zaken wordt permanent geframed door D66, VVD en CDA. Huurders en woningeigenaren worden hierdoor ten onrechte tegenover elkaar gezet.

Even wat feiten op een rijtje. Voor een huurwoning in Nijmegen wordt exact evenveel belasting betaald als voor een koopwoning met dezelfde WOZ-waarde: huurders betalen echter een klein deel van de lasten (afvalstoffenheffing en groene vuilniszak), verhuurders het grootste deel (OZB en rioolheffing). De afvalstoffenheffing wordt niet alleen voor huurders afgeschaft, maar voor alle woningen, zowel huur- als koopwoningen. Deze maatregel leidt voor alle woningen (zowel huur als koop) tot een verhoging van het OZB-tarief. Gevolg: voor woningen met een WOZ-waarde tot ruim 200.000 euro wordt per saldo minder belasting betaald, voor woningen boven de 2 ton (wat) meer. Een woning van 3 ton kost jaarlijks 41 euro meer (+4%) aan gemeentelijke lasten, een woning van 5 ton kost jaarlijks 139 euro meer (+8%). Bijna de helft van de woningeigenaren heeft echter een woning van minder dan 200.000 WOZ-waarde. Al deze woningeigenaren en alle huurders profiteren van de afschaffing van de afvalstoffenheffing waardoor bijna 80% van de Nijmeegse bevolking minder gaat betalen. Gemiddeld genomen gaat alleen het welvarendste deel van de bevolking meer betalen. Dat is precies de bedoeling van de maatregel: Jan Modaal en lagere inkomens betalen minder, hogere inkomens betalen meer.

Uit verschillende reacties blijkt dat mensen de maatregel oneerlijk vinden. Er zijn immers ook welvarende huurders, en er zijn ook mensen met een laag inkomen die een dure koopwoning bezitten. Dat klopt, en daar is helaas weinig aan te doen met gemeentelijke belastingen. Als afschaffing van de afvalstoffenheffing voor 90 procent doet waarvoor het bedoeld is (midden en lagere inkomens onzien, hogere inkomens meer laten betalen) dan is dat nog altijd veel eerlijker dan alles bij het oude laten.

Waarom willen we in Nijmegen de gemeentelijke lasten eerlijker verdelen? Nederland trekt jaarlijks 11,7 miljard uit aan hypotheekrenteafrek voor het meest welvarende deel van bevolking. Het armste deel van de bevolking krijgt 2,4 miljard aan huurtoeslag. Daarmee krijgt het rijkste deel bijna 5 keer zoveel woonkostensubsidie als de armste deel van de bevolking. Maar daarmee is de kous nog niet af. Door de landelijke verhuurderheffing gaan huurders in 5 jaar tijd in heel Nederland 3 miljard meer aan huur betalen. In 2019 betalen Nijmeegse huurders samen 34 miljoen euro meer huur dan in 2012. Die extra huurverhoging van 34 miljoen euro bovenop de inflatie kost Nijmeegse huurders meer dan de totale OZB-opbrengst van alle woningen in Nijmegen bij elkaar. De gemiddelde huurprijzen stijgen in 7 jaar tijd met bijna 100 euro per maand. Het zijn vooral de mensen met een modaal inkomen die hiervoor de rekening betalen. Hun huren stijgen de komende jaren niet zelden met 200 euro of meer per maand. Jan Modaal is niet armlastig, maar Jan Modaal wordt wel armlastig gemaakt door dit kabinet van VVD/PvdA met steun van D66.

En juist voor die mensen hebben we besloten om de afvalstoffenheffing in 3 jaar tijd af te schaffen. Waar huurders gemiddeld 100 euro per maand meer aan huur gaan betalen, geven wij ze via de afschaffing van de afvalstoffenheffing ruim 100 euro per jaar terug. Daarmee compenseren we een heel klein beetje de roof uit Den Haag. En daarmee doen we precies het omgekeerde van de rechtse oppositie in Nijmegen: D66, VVD en CDA willen de kosten voor 80% van de bevolking verhogen om de lasten voor het welvarendste deel van de bevollking te verlagen. Ik ben er trots op dat Nijmegen voor een andere koers kiest: een sociale koers, een koers die dwars in gaat tegen een kabinetsbeleid waarbij de portemonnee van Jan Modaal wordt leeggeroofd.