Nijmegen

De SP-fractie heeft bij de bespreking van de stadsbegroting uitgehaald naar het beleid van het Nijmeegse college van PvdA, GroenLinks en D66. SP-fractievoorzitter Hans van Hooft wees de Nijmeegse gemeenteraad opnieuw op het sociaal alternatief van de SP en sprak zijn zorgen uit over de thema’s werk, wonen en belastingen. Bekijk hier de volledige bijdrage van de SP.

Hans van Hooft: "Rutte I was een ramp en met Rutte II wordt het allemaal nog erger. De werkloosheid loopt door de bezuinigingen nog harder op dan afgelopen periode. Woningcorporaties worden nog veel harder uitgeknepen dan in de afgelopen periode, waardoor huurders zich blauw betalen en er voor starters geen woning meer wordt bijgebouwd. Ouderen en gehandicapten worden nog steviger gepakt. De dagbesteding gaat er aan en op de thuiszorg wordt grof gesneden. Het mes gaat in de jeugdzorg. Werknemers van Breed en mensen in de bijstand hebben straks nog minder perspectief op werk. De WW biedt nog maar voor een jaar een vangnet, daarna is het door naar de bijstand. Studenten raken hun OV-jaarkaart kwijt en gaan straks allemaal op zoek naar een kamer die er niet is. En al die ellende slaat neer in onze stad. En dat allemaal mede mogelijk gemaakt door de PvdA. Het zijn verwarrende tijden.

Waar Rutte 1 de rekening van de crisis vooral neerlegt bij hen die het niet kunnen missen, doet Rutte II er nog een flinke schep bovenop. Eerder zei ik al dat Rutte zijn vingers kan aflikken bij het beleid dat hier in Nijmegen wordt gevoerd. In Nijmegen kan de progressieve coalitie van PvdA, GroenLinks en D66 niks beters verzinnen dan het landelijke beleid één op één uitvoeren een er vervolgens zelf ook nog een schepje bovenop te doen. Rutte en de VVD kunnen trots zijn op dit college.

Toch wordt het langzaam maar zeker tijd om af te rekenen. De huidige coalitie van PvdA, GroenLinks en D66 heeft nog een jaar te gaan en de vraag is: wat heeft u gedaan om de stad sociaal uit de crisis te helpen. Of beter is de vraag: wat heeft u allemaal niet gedaan?

Werk.
In Nijmegen loopt het aantal uitkeringsgerechtigden harder op dan elders in Nederland. Waar Nijmegen tot 2010 duidelijk beter scoorde dan landelijk gemiddeld, doen we het nu een stuk slechter. Inmiddels zitten we op zo'n 6000 uitkeringsgerechtigden en dat wordt met dit beleid komende jaren alleen maar erger. Niet voor niets moeten we uit eigen zak 8 miljoen euro bijpassen om uitkeringen te betalen. De werkcorporaties zijn nu het nieuwe tovermiddel. De werkcorporatie zouden in Nijmegen weer moeten zorgen dat mensen met weinig kansen weer een kans kregen op de arbeidsmarkt. U beloofde een jaarlijkse instroom van 440 mensen, maar we blijven steken op 216. We hopen op een uitstroom naar werk van 30 procent naar een echte baan, maar dat percentage wordt bij lange na niet gehaald. En inmiddels heeft u 600 mensen met een gesubidieerde baan naar huis gestuurd. En die komen nu bijna allemaal een uitkering ophalen, terwijl die mensen niets liever wilden dan werk en een fatsoenlijk inkomen.

Het spijt me zeer, maar op het terrein van werk heeft u niets gepresteerd. Uw enige actieve bijdrage is het ontslag van 600 mensen met een gesubsidieerde baan.

Ik heb er eerder al op gewezen dat we in Nijmegen uitkeringen moeten inzetten om mensen weer aan het werk te krijgen. En ik heb daar een simpel, maar volgens mij effectief plan voor. Geef elke uitkeringsgerechtigde die zelf niet aan het werk kan komen een halve uitkering mee om zijn loonkosten te drukken. Als er zo 1000 mensen aan het werk komen, scheelt dat de kosten van 500 hele uitkeringen. En maak verder de afspraak dat die loonkostensubsidie in 10 jaar tijd wordt afgebouwd naar 0. Een super simpele regeling, kost bijna geen cent aan bureaucratie, kost geen cent aan dure en nutteloze reintegratietrajecten en het kost geen cent aan begeleiding. En ik weet zeker dat er genoeg werkgevers zijn die bij de gemeente zullen aankloppen.

Dit was het plan. Voor de uitvoering hebben we samen met de PvdA een motie in elkaar gesleuteld die heel wat minder zoden aan de dijk zet, maar als experiment als een klein beginnetje kan worden beschouwd.

Wonen:
Ook op het terrein van wonen maakt deze coalitie er een potje van. Om te beginnen heeft de hele gemeenteraad minus de SP ermee ingestemd dat een derde van alle sociale huurwoningen in 2020 niet meer bereikbaar zal zijn voor lage inkomens. Waar nu een sociale huurwoning gemiddeld 425 euro doet, moeten straks 9000 huurwoningen tussen de 600 en 650 euro opbrengen. Dat betekent dat 9000 huurders met een modaal inkomen straks per jaar 2400 euro meer huur moeten betalen dan nu het geval is. U maakt dus 9000 Nijmeegse gezinnen met een modaal inkomen 200 euro per maand armer dan nu. En dat vindt u allemaal de normaalste zaak van de wereld. Iemand die in een peperdure villa van 1 miljoen euro woont betaalt in Nijmegen iets minder dan 2400 euro aan OZB. Maar die krijgt van u een lastenverlaging van 75 euro. Je moet tenslotte het geld halen bij de mensen die het minst kunnen missen.

En in de Waalsprong daar voert struisvogelpolitiek de boventoon. U heeft geen benul voor hoeveel miljoenen we het schip in gaan. Ik zal het u makkelijk maken. De rekenkamer heeft becijferd dat het risico bestaat dat we in de Waalsprong voor 280 miljoen het schip in gaan. U gaat er op dit moment vanuit dat de teller op 25 miljoen blijft steken. En dat is echt tegen beter weten in. Als wij in de Waalsprong 1000 dure en middeldure koopwoningen minder bouwen dan gepland, dan kost dat ons 68 miljoen aan grondverkoop en 135 miljoen aan netto contante waarde.
Nu zegt u steeds dat we 400 woningen moeten bouwen om quitte te draaien. Maar u vergeet daarbij te zeggen dat er van die 400 woningen 70 procent dure en middeldure koopwoningen moeten zijn. Het zijn op dit moment echter de woningcorporaties die de bouw nog een beetje op gang houden met huurwoningen. Daarvan moet u er wel 1000 bouwen (en dus niet 400) om de grondverkoop op peil te houden.

U weet net zo goed als ik dat alle seinen op rood staan. U durft het alleen niet hardop te zeggen. De SP heeft een plan in de kast liggen om zelf te gaan bouwen. Als u daar afgelopen jaren mee begonnen was, dan hadden we voor de komende jaren zo'n 200 miljoen kunnen besparen.
Als we alle individuele wethouders een jaar gevangenisstraf zouden geven voor elk miljoen euro dat u in de Waalsprong heeft laten weglopen, dan zit u allemaal voor de komende 30 jaar achter slot en grendel.

Belastingen:
U heeft het al vaker van ons gehoord, u legt de rekening van de crisis eenzijdig neer bij hen die het minst kunnen missen. De gemeentelijke belastingen zijn daar het meest duidelijke voorbeeld van. Bij u gaan de belastingen omlaag voor vastgoedhandelaren, grote bedrijven en villabewoners. Voor huurders gaan de belastingen met maar liefst 48% omhoog, en mensen met een kleine of middeldure koopwoning betalen ook meer gemeentelijke lasten.

Als u ons sociaal alternatief zou overnemen, dan gaat bijna 90 procent van de Nijmeegse bevolking er financieel op vooruit (alle huurders en 80 procent van de woningeigenaren). Iemand met een woning van 1 miljoen euro is bij de SP nog geen 2 tientjes per maand duurder uit (231 euro per jaar). Als u de lasten eerlijk zou verdelen dan zijn huurders 105 euro per jaar goedkoper uit. Denk daarbij ook nog even terug aan die 9000 huurders met een modaal inkomen die daar bovenop ook nog eens 2400 euro meer huur moeten ophoesten.
U wilt daar niet aan, want u zit er blijkbaar voor de rijkste 10 procent.

Maar inmiddels hebben we een ander plan, waarmee 90 procent van de kleine ondernemers geen cent OZB meer gaan betalen. Dat kan eenvoudig door het gebruikersdeel voor niet woningen af te schaffen en dit toe te voegen aan het eigenarendeel. Voor ondernemers met een eigen pand maakt dit helemaal niets uit. En verhuurders betalen inderdaad de hoofdprijs. Zij gaan 80% meer OZB betalen. Is dat erg? Ik zou denken van niet. Op dit moment vragen verhuurders veel te hoge huren, waardoor kleine ondernemers in de problemen komen. Deze belastingverhoging voor verhuurders kunnen ze in elk geval niet 1 op 1 doorrekenen in de huur, want ze zitten vast aan een contract. Dat betekent dus dat deze lastenverschuiving rechtstreeks ten goede komt aan kleine ondernemers. Dat lijkt mij goed voor de economie, en op dit moment zelfs bittere noodzaak. Bovendien voorkomen we hiermee dat bedrijfspanden onnodig lang blijven leegstaan. En tot slot levert deze operatie ook nog eens extra OZB-inkomsten op.

Kortom: ik zie geen reden waarom we dit niet vanaf 1 januari invoeren."