h

Column: Europa 1992

10 mei 2019

Column: Europa 1992

Foto: Peter de Vos

Wie is er niet voor één Europa zonder oorlog en met welvaart voor iedereen? Elk weldenkend mens zal het daarmee eens zijn. Het is precies die belofte die maakt dat het grootste deel van de Nederlandse bevolking achter het Europese project staat.

In 1992 werd met het verdrag van Maastricht geregeld dat er in de EU voortaan sprake zou zijn van één markt voor goederen, één markt voor kapitaal, één markt voor arbeid met één munt vanaf 2002: de euro. De blauwdruk voor Maastricht werd geschreven door de Europese Ronde Tafel van Industriëlen (ERT), niet bepaald een linkse club met mooie maatschappelijke doelen.

Als SP waarschuwden we in 1992 dat deze EU vooral een EU van de multinationals en het grootkapitaal zou worden. We waarschuwden dat de vrijheid van kapitaal zou leiden tot een steeds verdere verlaging van de vennootschapbelasting. En precies dat is gebeurd. In dertig jaar tijd zijn de belastingen op bedrijfswinsten in Nederland verlaagd van 42 naar 20,5 procent.

Als SP waarschuwden we in 1992 dat de vrijheid van arbeid ertoe zou leiden dat een reserveleger van arbeidsmigranten wordt ingezet om de lonen in rijkere landen te drukken en de machtspositie van vakbonden te breken. En precies dat is gebeurd. Waar ooit werd gedacht dat maximaal 40.000 Oost-Europeanen in Nederland zouden komen werken, zijn dat er in de praktijk nu zo’n 400.000. De positie van de vakbonden is historisch zwak. Het reëel besteedbaar inkomen van werkenden is de afgelopen 25 jaar zo’n 25 procent achtergebleven bij de economische groei. En dat terwijl de winsten van het kapitaal de pan uitrijzen.

Als SP waarschuwden we in 1992 dat het Europa van ‘Alle Menschen werden Brüder’ wel eens zou kunnen omslaan in haar tegendeel, omdat de nieuwe EU een voedingsbodem zou verschaffen voor (extreem) rechts nationalisme in heel Europa. En ook dat gebeurde. De verrijking van het kapitaal leidde tot verarming van de werkende bevolking. Verarming van de middenklasse in combinatie met oneerlijke concurrentie met goedkope arbeidsmigranten is een giftig mengsel dat mensen tegen elkaar opzet in plaats van verbroedert.

De huidige EU is in heel zijn wezen de loopjongen van het grootkapitaal. Wie de samenwerking tussen volkeren in Europa lief heeft, zal de macht van het kapitaal in de EU moeten breken en dus de huidige macht van de EU moeten breken. Europa zal sociaal zijn, of het zal niet zijn.

Hans van Hooft is fractievoorzitter van de SP in Nijmegen. Deze column verscheen in het Nijmeegse inlegvel van de Tribune, het partijblad van de SP

Reactie toevoegen

U bent hier